7534 Sayılı Köy Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun 12.12.2024 Tarihli ve 32750 Sayılı Resmî Gazete’de
Yayımlandı.
7534 sayılı Köy Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun (“Değişiklik Kanunu”) 12.12.2024 tarihli ve 32750 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Değişiklik Kanunu’nun 12.
Maddesi ise yayımlanmasından 6 ay sonra (12.06.2024) yürürlüğe
girecektir. İşbu yazımızda Değişiklik Kanunu ile yasal mevzuata
getirilen önemli değişiklikleri incelemekteyiz.
18.03.1924 Tarihli ve 442 Sayılı Köy Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler
Bakımından
➢ Köy Kanunu’nun 13. maddesi uyarınca köy tüzelkişiliği adına en
resen tapuda tescil edilir.
çok 2000 m² olmak üzere tescil edilen parseller köyde ikamet eden
ve köy nüfusuna kayıtlı olup evi bulunmayan ihtiyaç sahiplerine
ihtiyar meclisi kararı ile rayiç bedel üzerinden satılır. Satış bedeli
peşin veya en çok 5 yıl taksitle tahsil edilmekte olup bu parseller
üzerine en geç 5 yıl içinde bina yapılması zorunludur. Değişiklik
Kanunu ile bu süreleri dolduran hak sahiplerine 31.12.2028 yılına
kadar ek süre verileceği hüküm altına alınmıştır. Bu sürenin
geçirilmesi durumunda, söz konusu taşınmazlar köy tüzel kişiliği
adına, tüzel kişiliğini kaybeden köylerde ise ilgili belediye adına
• Belediyeler veya
• İl özel idareleri
20/7/1966 Tarihli ve 775 sayılı Gecekondu Kanunu’nda Yapılan
Değişiklikler Bakımından
➢ İlgili Kanun’un 18. maddesinde Değişiklik Kanunu ile yapılan
değişiklikler uyarınca Devletin hüküm ve tasarrufu altında
bulunan yerlerde yapılacak, daimi veya geçici bütün izinsiz
yapılar ve çevreleyen tel örgü, çit, duvar gibi yapılar için;
• Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (“TOKİ”),
tarafından yıkım kararı alınır. Alınan karar 7 gün içerisinde belediye
veya idarelerce ilgililerine iadeli taahhütlü olarak tebliğ edilir. Karar
tebliğ edilemezse, yıkım kararının bir örneği yıkımı yapılacak yapıya
asılır ve ilgili muhtarlığa bir örneği bırakılır. Bu tarih tebliğ yerine
geçeceğinden 15 gün sonra söz konusu yapı yıktırılır.
Yıkım sırasında lüzum hasıl olduğunda, belediyeler ilgili mülkiye
amirlerine başvurarak yardım isteyebilirler. Mülkiye amirleri, izinsiz
yapıların yıkım güvenliğinin sağlanması konusunda yükümlüdür.
25/10/1984 Tarihli ve 3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nda
Yapılan Değişiklikler Bakımından
➢ İlgili Kanun’un 17. Maddesine Değişiklik Kanunu ile getirilen
hüküm uyarınca Kentsel Dönüşüm Başkanlığı tarafından yapılan
arsa ve arazi teslimleri de Katma Değer Vergisi Kanunu
bakımından istisnalara (vergiden müstesna) dahil edilmiştir.
3/5/1985 Tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler
Bakımından
➢ Değişiklik Kanunu ile ilgili Kanun’a eklenen 5. maddede imar
hakkı aktarımı 1/1000 ölçekli uygulama imar planının
bulunduğu, arazi ve arsa düzenlemesi yapılmış ya da yapılması
mümkün olmayan alanlarda, parselin tamamının ya da bir
kısmının kamu hizmet alanlarında kalması sebebiyle parsel
üzerinde özel mülkiyete konu yapılaşma hakkı verilemiyorsa bu
parseldeki inşaat hakkının başka parsel ya da parsellere taşınması
işlemi olarak tanımlanmıştır.
➢ İmar hakkı aktarımına ilişkin koşullar, ilgili Kanun’un 13.
maddesine Değişiklik Kanunu ile eklenmiş olup;
•İmar hakkı aktarımı yapılırken alıcı parselin toplam inşaat alanı,
o bölgedeki imar planında izin verilen oranları aşamayacak ve bu
artış, alıcı parselin mevcut inşaat alanının en fazla %30’u kadar
olabilecektir.
fark
•Verici parselin/parsellerin aktarıma esas inşaat hakları, en yakın
komşuluğundaki imar parselinin/adasının emsale esas inşaat
hakkını aşmamak kaydıyla ilgili idarece belirlenecektir.
•Alıcı ve verici parselin aktarıma konu olacak imar haklarının
değeri, yetkilendirilmiş en az iki gayrimenkul değerleme
kuruluşu tarafından belirlenen değerlerin ortalamasından az
olmamak kaydıyla idarece oluşturulan kıymet takdir komisyonu
tarafından bedel tespit esaslarına göre belirlenecektir. Bu değerler
arasında
oluşması
durumunda karşılıklı olarak
birbirlerinden mahsup edilebilir.
•Verici parsel, sadece aynı il sınırları içinde ve ilgili idare veya
kurumun yetki alanında olmalıdır.
•Alıcı parsel, imar planında bu amaçla belirlenmiş olmalıdır.
•Alıcı parselin metrekare birim değeri, verici parselin değerinden
daha yüksek olamaz.
•Verici parsel, ilgili idare veya kuruma bedelsiz olarak
devredilmelidir.
şeklindedir.
➢ Değişiklik Kanunu ile ilgili Kanun’un 18/1. maddesinde
Düzenleme Ortaklık Payı (“DOP”) kapsamında belirlenen
alanlara ilişkin değişiklik yapılmış; Kreş ve gündüz bakım evleri,
otogar, uygulama imar planı kararı ile getirilen diğer umumi ve
kamu hizmet alanları gibi alanlar DOP kapsamındaki umumi
hizmet alanları içine alınmıştır.
➢ Değişiklik Kanunu ile ilgili Kanun’un 18/5.maddesinde
değişiklik uyarınca düzenleme sahasında üçüncü fıkrada sözü
geçen umumi hizmetler için ayrılması gereken alanların
toplamının ikinci fıkrada belirtilen düzenleme ortaklık payından
fazla olması veya daha öncesinde parselasyon planı tescil olmuş
alanlarda ikinci kez düzenleme ortaklık payı kesintisi
yapılamaması nedeniyle kamulaştırılamayan alanlar 13. maddede
belirtilen yöntemlerle kamulaştırılabilecektir.
➢ Değişiklik Kanunu ile eklenen hüküm uyarınca bir parselde
mevcut olan yapılar nedeniyle bu parselden DOP alınamazsa bu
payın miktarı bedele dönüştürülebilir ve belirlenen bu bedel,
parselasyonu onaylayan idare tarafından alınarak ilgili yapıdan
dolayı fazladan DOP kesintisi yapılmak zorunda kalınan diğer
parsel sahiplerine ödenir.
Belirtilen bu bedel takdiri 2942 sayılı Kanunun 11 inci maddesinde
belirtilen bedel tespiti esasları da gözetilerek lisanslı gayrimenkul
değerleme uzmanları veya ilgili idare takdir komisyonlarınca tespit
edilir. Tespit edilen bedel ödenmedikçe tapuda herhangi bir işlem tesis
edilemez ve bu bedel tescil tarihinden itibaren en geç 1 yıl içinde
ödenmelidir.
➢ Değişiklik Kanunu ile ilgili Kanun’un ek 8/2. maddesinde yapılan
değişiklik uyarınca, fonksiyon değişikliği hariç olmak üzere,
parsel bazında; nüfusu, yapı yoğunluğunu, kat adedini, bina
yüksekliğini arttıran imar planı değişiklikleri yapılamayacağı
düzenlenmiştir.
➢ Değişiklik Kanunu ile ilgili Kanun’un ek 8/4. maddesinde yapılan
değişiklik uyarınca, taşınmaz maliklerinin tamamının talebi
üzerine parsel bazında fonksiyon değişikliği, ada bazında
yapılacak imar planı değişikliği veya mahkemelerce iptal edilen
imar planı değişikliği sonucunda bir değer artışı görülürse, bu
değer artışının %90’ı değer artış payı olarak alınacaktır. Artış payı
bedelinin tespitinde 2942 sayılı Kanunun 11 inci maddesinde
belirtilen bedel tespit esasları gözetilecektir. Değer artış payı peşin
veya taksitle ödenebilir ancak;
• Peşin ödenmesi halinde, %10 indirim uygulanacaktır.
• Taksitle ödenmesi halinde ise Tüketici Fiyat Endeksi
(“TÜFE”) aylık değişim oranları eklenerek artış yapılacak
şekilde bir ödeme planı ile en fazla dört taksitte
gerçekleştirilecektir.
➢ Değişiklik Kanunu ile ilgili Kanun’un ek 9/1. maddesinde yapılan
değişiklikle 1/1000 ölçekli imar planı olmayan yerlerde elektronik
haberleşme istasyonlarının kurulumuna dair kule ve direklerin
varsa 1/1000 ölçekli halihazır harita üzerine işlenerek, halihazır
haritası bulunmayan yerde ise 1000 metrekare alanı kapsayacak
şekilde halihazır harita hazırlatılarak işlenmesi suretiyle ilgili
idareye onaylatılacağı ibaresi eklenmiştir.
➢ Değişiklik Kanunu ile ilgili Kanun’un ek 11. maddesinde Çevre,
Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının görev ve yetkileri
düzenlenmiştir.
➢ Değişiklik Kanunu ile ilgili Kanun’un ek 24/3. maddesine eklenen
hüküm
ile
önceden
izin
başvurusu
yapılmış
olan kule ve direkler ile bunlara ait zorunlu altyapı unsurları için
harç veya izin bedeli ödenmiş olması halinde yeniden harç yada
izin bedeli alınmayacağı ve 2004-2009 yılları arasında kurulmuş
istasyonlar için bir yıl içinde yeni başvuruların yapılması
gerektiğini belirtilmiştir.
29/6/2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun’da
Yapılan Değişiklikler Bakımından
➢ Değişiklik Kanunu ile ilgili Kanun’un 1/2. maddesine “ç” bendi
ile güneş ve rüzgar enerjisi santralleri ibaresi eklenmiş, bu
ekleme ile yapı denetim kapsamı dışında tutulan yapılara güneş
ve rüzgar enerjisi santralleri de dahil edilmiştir.
➢ Değişiklik Kanunu ile ilgili Kanun’un 5/1. maddesinde yapı
denetim hizmet sözleşmelerinin akdedilmesi ile ilgili koşullar
düzenlenmiştir. Bu kapsamda;
• Sözleşmeye esas yapının inşaat alanı 500 metrekare veya
daha küçükse: Yapı sahibince belirlenen yapı denetim
kuruluşu ile,
• Sözleşmeye esas yapının inşaat alanı 500 metrekareden
büyükse: Bakanlıkça yayımlanan usul ve esaslara göre, yapı
denetim kuruluşu ile hizmet sözleşmesi akdedilir.
Yapı hizmet sözleşmesinin bir sureti taahhütname ekinde ilgili idareye
verilir.
Yapı denetim hizmet sözleşmeleri, Bakanlıkça belirlenen haller dışında
feshedilemez.
➢ Değişiklik Kanunu ile ilgili Kanun’un 5/4. maddesinde yapı
denetim hizmetine ilişkin hizmet bedelinin nasıl hesaplanacağı
ve belirleneceği düzenlenmektedir. Bu kapsamda;
• İnşaat alanı 1.000 m²’ye kadar olan yapılarda, hizmet bedeli
yaklaşık maliyetin %1,75’i kadardır.
• İnşaat alanı 1.001 m² ile 50.000 m² arasındaki yapılarda, hizmet
bedeli yaklaşık maliyetin %1,5’i kadardır.
• İnşaat alanı 50.000 m²’yi aşan yapılarda, hizmet bedeli yaklaşık
maliyetin %1,25’i kadardır.
Elektronik dağıtıma tabi olmayan işlerde, belirli bir oran olan %1,5 oranı
en fazla %3,50’ye kadar artırılabilir.
Güçlendirme işleri için belirlenen yapı denetim hizmet bedeli, toplam
yapı bedelinin %25’inden az olamaz.
➢ Değişiklik Kanunu ile ilgili Kanun’un 8/1-d. maddesinde yapı
denetim kuruluşlarına uygulanacak idari para cezalarının
belirlenme usulü açıklanmaktadır. Bu kapsamda;
• Yapı denetim kuruluşu, denetim sorumluluğunu üstlendiği
işte belirli hatalar veya usulsüzlükler yaparsa uygulanacak
idari para cezası 50.000-TL’den az olamaz.
• Yapı denetim hizmet sözleşmesi bedelinin %50’sinin 50.000
TL’den fazla ise, bu durumda uygulanacak idari para cezası,
en fazla sözleşme bedelinin %50’si kadar olacaktır.
➢ Değişiklik Kanunu ile ilgili Kanun’un 8/1-h. maddesinde yapı
denetim kuruluşlarına yönelik idari cezalar belirlenmiş ve
faaliyetlerinin durdurulması ile ilgili düzenlemeler yapılmıştır.
• Bir yapı denetim kuruluşu, son 10 yıl içinde ikinci kez “yeni iş
almaktan men” cezası almışsa ve üçüncü kez aynı fiili işlerse,
bu durumda faaliyetlerine son verilmesi için işlem
başlatılacaktır.
• Yapı denetim kuruluşu, üstlendiği yapının taşıyıcı sisteminde
bir hata yaparsa ve bu hata yapı kullanma izin belgesinden
sonra 15 yıl içinde ciddi yapısal hasara yol açarsa, bu
kuruluşun izin belgesi iptal edilebilir.
➢ Yapı denetim kuruluşları ve laboratuvar kuruluşları, faaliyetlerini
sürdürebilmek için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığı’ndan teminat almak zorundadır. Değişiklik Kanunu ile
eklenen hüküm uyarınca yapı denetim izin belgelerinin vizesi
sırasında ve laboratuvar kuruluşlarının izin belgelerinin her
üçüncü vizesi sırasında, teminat bedelinin o yıl için belirlenen
miktara tamamlanması istenmektedir.
Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Değişiklik Kanunu’na
buradan ulaşabilirsiniz.