7529 Numaralı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Bazı
Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 30.10.2024 tarihli ve
32707 sayılı Resmî Gazete’de Yayımlandı.
6502 Numaralı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da (“Kanun”)
birtakım değişiklikler meydana getiren 7529 Numaralı Tüketicinin
Korunması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun (“Değişiklik Kanunu”), 30.10.2024 tarihli ve
32707 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Doğrudan satış sistemi ve
bu sisteme yönelik olarak belirlenen idari para cezalarına ilişkin
düzenlemeler yayım tarihinden 9 ay sonra yürürlüğe girecek olup diğer
değişiklik düzenlemeleri ise yayım tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
➢ Tüketici Kredisi ve Konut Finansmanı Sözleşmelerinde
Meydana Gelen Değişiklikler
yapılması
Kanun’un 22. maddesinde düzenlenen tüketici kredisi sözleşmesi,
kredi verenin tüketiciye faiz veya benzeri bir menfaat karşılığında
ödemenin ertelenmesi, ödünç veya benzeri finansman şekilleri
aracılığıyla kredi verdiği veya kredi vermeyi taahhüt ettiği sözleşmeyi
ifade etmektedir. Kanun’da tüketici kredisi sözleşmelerinin yalnızca
yazılı
durumunda geçerli olarak kurulabilmesi
düzenlenmişken Değişiklik Kanunu ile artık söz konusu sözleşmelerin
mesafeli olarak da yapılabileceği düzenlenmiştir.
Kanun’un 32. maddesinde düzenlenen konut finansmanı sözleşmesi,
konut edinmeleri amacıyla; tüketicilere kredi kullandırılması,
konutların finansal kiralama yoluyla tüketicilere kiralanması, sahip
oldukları konutların teminatı altında tüketicilere kredi kullandırılması
ve bu kredilerin yeniden finansmanı amacıyla kredi kullandırılmasına
yönelik sözleşmedir. Tüketici kredisi sözleşmelerinde söz konusu
olduğu üzere yalnızca yazılı yapılması durumunda geçerli olarak
kurulan konut finansmanı sözleşmelerinde de Değişiklik Kanunu ile
mesafeli olarak kurulma alternatifi getirilmiştir.
Bu kapsamda, ilgili Kanun’un 31/1 ve 39/1 maddeleri uyarınca tüketici
kredisi veya konut finansmanı sözleşmesine ilişkin yalnızca kredi ile
ilgili işlemler yapılması için açılan hesabın tüketicinin aksine yazılı
talebi olmaması hâlinde kredinin ödenmesi ile kapanacağına ilişkin
ibare değiştirilerek bu talebin kalıcı veri saklayıcısı ile de
yapılabilmesine cevaz verilmiştir.
➢ İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmelerde Meydana Getirilen
Değişiklikler
İş yeri dışında kurulan sözleşmeleri düzenleyen 47/7. maddesi uyarıca
sözleşmenin zorunlu içeriği, kapsam dışı sözleşmeler, doğrudan
satışlar, tüketici ile satıcı ve sağlayıcının hak ve yükümlülükleri, cayma
hakkı, bilgilendirme yükümlülüğü, teslimat, satış yapacaklarda
aranacak nitelikler ile diğer uygulama usul ve esaslarının yönetmelikle
belirlenmesi söz konusu iken;
2
Değişiklik Kanunu ile doğrudan satışlar ibaresi ilgili maddeden çıkarılmış
bunun yerine 47/A maddesi ihdas edilerek doğrudan satış sistemi
tanımlanmıştır.
Değişiklik Kanunu kapsamında;
• Doğrudan satış sistemi, doğrudan satış şirketlerinin bağımsız
temsilciler aracılığıyla komisyon, prim veya teşvik karşılığında
tüketicilere mal veya hizmet sunduğu bir modeldir.
• İlgili şirketlerin sermaye şirketi olmaları ve yönetmelik
koşullarını sağlamaları zorunludur.
• Sistem, ağırlıklı olarak yeni sisteme yeni doğrudan satıcılar
kazandırılması ve bu sayede ortaya çıkan menfaatlerin
dağıtılması üzerine değil, tüketiciye yapılan satışa dayalı
olmalıdır.
Sisteme katılım veya sistemde devamlılık için satıcılardan
zorunlu bedel talep edilemez.
• Doğrudan satış sistemi kapsamında, tüketiciler satın alımdan
itibaren 30 gün içinde cayma hakkına sahiptir.
• Doğrudan satış şirketleri tüketicilere bilgilendirme ve iletişim
imkanı sağlayan bir sistem kurmakla yükümlüdür.
• Doğrudan satış şirketinin, doğrudan satıcının ve tüketicinin
hak ve yükümlülükleri, kapsam dışı sözleşmeler, mal veya
hizmet satışı, cayma hakkı, bilgilendirme yükümlülüğü,
teslimat ile diğer uygulama usul ve esasları yönetmelik ile
belirlenir.
➢ Reklam Kurulu’nun Uygulayabileceği İdari Yaptırımlarda
Düzenleme
Değişiklik Kanunu’nun 7. maddesi ile Kanun’un 77. maddesinde yer
alan yaptırımların parasal tutarları güncellenmiştir. Bu hüküm
uyarınca aykırılık;
• Yerel düzeyde yayın yapan televizyon kanalı aracılığı ile
gerçekleşmiş ise 110.000 TL’den 1.100.000 TL’ye,
• Ülke genelinde yayın yapan televizyon kanalı aracılığı ile
gerçekleşmiş ise 2.210.000 TL’den 22.100.000 TL’ye,
• Süreli yayınlar aracılığıyla gerçekleşmiş ise (a) ve (b)
bentlerinde belirtilen cezaların yarısı,
• Yerel düzeyde veya uydu üzerinden yayın yapan radyo kanalı
aracılığı ile gerçekleşmiş ise 60.000 TL’den 600.000 TL’ye
• Ülke genelinde yayın yapan radyo kanalı aracılığı ile
gerçekleşmiş ise 600.000 TL’den 6.000.000 TL’ye
• Uydu üzerinden yayın yapan televizyon kanalı veya internet
aracılığı ile gerçekleşmiş ise 600.000 TL’den 6.000.000 TL’ye,
• Kısa mesaj aracılığı ile gerçekleşmiş ise 280.000 TL’den
2.800.000 TL’ye,
• Diğer mecralar aracılığı ile gerçekleşmiş ise 60.000 TL’den
600.000 TL’ye kadar idari para cezası verilir.
Ayrıca, Kanun’da yapılan değişiklikle birlikte Reklam Kurulu, alt ve
üst sınırları belirtilen idari para cezalarını uygularken aykırılığın
haksızlık içeriğini, aykırılık dolayısıyla elde edilen menfaatin veya
neden olunan zararın büyüklüğü ile aykırılığı gerçekleştirenin
kusuru ve ekonomik durumu gibi hususları dikkate alacak olup idari
para cezalarının on katına kadar uygulanabileceği yönündeki
düzenleme kaldırılmıştır.
Ek olarak, gayrisafi gelirini beyan etme yükümlülüğü
bulunmayanlar hakkında 50.000 TL idari para cezası uygulanır.
Doğrudan Satış Sistemine Aykırılık Halinde Uygulanabilecek
Yaptırımlar
• Kanun’un 47/A maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarında
belirtilen yükümlülüklere aykırılığı tespit edilenler hakkında
her bir aykırılık için 5.000.000 TL, dördüncü, beşinci ve
yedinci fıkralarında belirtilen yükümlülüklere aykırı hareket
edenler hakkında aykırılığı tespit edilen her bir işlem için
2.200 TL,
• 47/A maddesinin altıncı fıkrasına aykırı hareket edenlere bu
aykırılığın giderilmesi için üç ay süre verilir. Bu süre sonunda
aykırılığın giderilmemesi halinde 1.000.000 TL,
• Kanun’un 80. maddesine aykırı olarak piramit satış sistemini
başlatan, düzenleyen veya toplantı, elektronik posta veya
diğer birçok kimsenin de katılımını sağlamaya elverişli
yöntemlerle yayan veya böyle bir sistemin diğer bir şekilde
yayılmasını ticari amaçlarla destekleyenler hakkında
26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun ilgili
hükümleri uygulanır.
Son olarak, Kanun’da halihazırda uzlaşma müessesesi kapsamında
olmayan Reklam Kurulu’nun uyguladığı idari para cezaları yeni
değişiklikle birlikte uzlaşma kapsamına alınmıştır.
Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Değişiklik
Kanunu’na buradan ulaşabilirsiniz.