İş Güvenliği Uzmanı Bulundurma Zorunluluğu ve Zorunluluğa Aykırılık Halinde İdari Para Cezası
1. İSG Kanunu Hakkında Genel Bilgilendirme
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (“İSG”) 30.06.2012 tarihinde 28339 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 01.01.2013 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Kanunun amacı İSG’nin 1. maddesinde;
“işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğini sağlayarak, mevcut sağlık ve güvenlik şartlarını iyileştirmek suretiyle işyerlerinde meydana gelebilecek iş kazası ve meslek hastalıklarını önlemek”
şeklinde ifade edilmiştir.
İSG, iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli (hemşire, sağlık memuru, acil tıp teknisyeni ve çevre sağlığı teknisyeni diplomasına sahip olan kişiler ile Bakanlıkça verilen işyeri hemşireliği belgesine sahip kişileri ifade eder.) görevlendirilmesi yükümlülüğü için geçiş süreci öngörmüştür. İSG’nin ‘Yürürlülük Tarihi’ başlığı altında yer alan 38. maddesi uyarınca;
* 50’den fazla çalışanı bulunan tüm işyerlerinde 01.01.2013,
* 50’den az çalışanı bulunan tehlikeli ve çok tehlikeli işyerlerinde 01.01.2014,
* 50 kişinin altında işçi istihdam eden ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 01.07.2016,
tarihinden itibaren işyeri güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli istihdam etme zorunluluğu ve yükümlülüğü getirmiştir.
2. İşyerinde İş Güvenliği Uzmanı Görevlendirme Yükümlülüğü
* İşveren, işyerinde iş güvenliği belgesine sahip bir uzman görevlendirmek zorundadır.
* İş güvenliği uzmanlarından; (C) sınıfı belgeye sahip olanlar az tehlikeli sınıfta, (B) sınıfı belgeye sahip olanlar az tehlikeli ve tehlikeli sınıflarda, (A) sınıfı belgeye sahip olanlar ise bütün tehlike sınıflarında yer alan işyerlerinde görev yapabileceklerdir.
* Birden fazla iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi gereken işyerlerinde, sadece tam süreli olarak görevlendirilen iş güvenliği uzmanının, işyerinin tehlike sınıfına uygun belgeye sahip olması yeterlidir.
3. İş Güvenliği Uzmanı Çalıştırma Süreleri
İşyerleri, bünyelerinde yer alacak iş sağlığı ve iş güvenliği uzmanlarının çalışma saatlerini belirlerlerken, ilgili işyeri tarafından istihdam edilen çalışan sayısı ile bu kişilerin çalışma saatlerini göz önünde bulundurmalıdırlar. 30.04.2015 Tarihli ve 29342 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk Ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ‘in 6. maddesi uyarınca iş güvenlikleri uzmanı;
* Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerinde, çalışan başına ayda en az 10 dakika,
* Tehlikeli sınıfta yer alan işyerinde, çalışan başına ayda en az 20 dakika,
* Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerinde, çalışan başına ayda en az 40 dakika,
süre ile görev yapmak zorundadır.
4. İdari Para Cezası
İSG’nin 26/(b) fıkrası uyarınca, belirlenen nitelikte uzmanı, işyeri hekimini veya diğer sağlık personelini görevlendirmeyen işverenler hakkında, görevlendirmediği her bir kişi için ve aykırılığın devam ettiği her ay için idari para cezası uygulanabileceği hüküm altına alınmıştır.
6331 sayılı Kanun 6/1-a ve 26/1-b maddeleri uyarınca, az tehlikeli sınıfta yer alan ve 01 Temmuz 2016 tarihi itibariyle iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirme yükümlülüklerini yerine getirmeyen işverenler, her işyeri için 10 (Hariç) çalışanı bulunması halinde aykırılığın devam ettiği her ay için 6.511.TL., 10-49 arası çalışan için 6.511.TL., 50 ve üzeri çalışan için ise 9.766.TL. idari para cezası öngörülmüştür.
5. Sonuç
Sonuç olarak, yukarıda yer alan açıklamalar doğrultusunda tüm işveren ve işyerlerinin gerekli önlemleri zamanında alması ve gerekli nitelikteki sertifikayı haiz işyeri uzmanından yararlanması önerilmektedir.